Projekt LIFE20 CCA/BE/001710 „Czynnik ludzki: Adaptacja miast na potrzeby jutra” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach programu LIFE oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
Zagospodarowanie przestrzeni pomiędzy ulicami Monte Cassino, Szwedzką i Dębową stanowi przykład wdrażania praktycznych działań adaptacyjnych do zmian klimatu w ramach projektu LIFE PACT. Inicjatywa harmonijnie łączy funkcje rekreacyjne z rozwiązaniami adaptacyjnymi, co jest efektem interacyjnego podejścia do planowania i zarządzania projektem.
Teren przy ulicy Monte Cassino został wybrany w drodze konsultacji społecznych spośród kilkudziesięciu lokalizacji zgłoszonych przez mieszkańców i rady dzielnic. O potrzebie jego zagospodarowania zdecydowały: intensywny ruch uliczny, hałas, zanieczyszczenie powietrza, brak zacienionych miejsc do odpoczynku oraz duże natężenie ruchu pieszych. Przed realizacją inwestycji była to przestrzeń częściowo zielona, lecz monotonna, nieatrakcyjna i niefunkcjonalna.
Proces projektowania prowadzono w formule współprojektowania. Mieszkańcy uczestniczyli w spotkaniach z projektantami i przedstawicielami miasta, zgłaszając swoje potrzeby i opiniując proponowane rozwiązania. Najczęściej wskazywano na konieczność skutecznej izolacji od hałasu oraz zapewnienia zacienionych miejsc wypoczynku. Inne postulaty dotyczyły stworzenia bezpiecznej przestrzeni dla dzieci, retencji wody oraz zwiększenia ilości zieleni.
W odpowiedzi na zgłaszane potrzeby, przestrzeń została podzielona na trzy kluczowe strefy funkcjonalne:
🌿 Zielona ściana – gęsty pas wysokich, odpornych na warunki miejskie krzewów i drzew o wysokości około 2 metrów, pełniący funkcję naturalnej bariery akustycznej i filtra pyłowego.
🛋️ Strefa rekreacyjna – wyposażona w ławki z oparciami, stolik w cieniu, ławkę solarną z możliwością ładowania urządzeń, śmietniki, poidełko, ławko-huśtawkę oraz pieńki do zabawy dla dzieci.
💧 Ogród deszczowy – niewielka niecka z roślinami hydrofitowymi, magazynująca i oczyszczająca wodę opadową z powierzchni utwardzonych. Ogród ogranicza spływ powierzchniowy, poprawia lokalny mikroklimat i pełni funkcję edukacyjną, zwracając uwagę na zrównoważone gospodarowanie wodą w mieście.
Wszystkie nawierzchnie w strefie rekreacyjnej wykonano z materiałów przepuszczalnych (maty przerostowe i żwir), co umożliwia infiltrację wody i ogranicza efekt miejskiej wyspy ciepła.
Zrealizowany projekt wpisuje się w szerszą rewitalizację Plant Dębnickich i realizuje założenia zielono-niebieskiej infrastruktury. Efekty środowiskowe obejmują m.in. . redukcję hałasu o 4–5 dB, poprawę jakości powietrza dzięki zatrzymywaniu pyłów na liściach, zwiększenie bioróżnorodności, retencję wody oraz lokalne obniżenie temperatury w upalne dni. Przestrzeń stała się dostępna, wielofunkcyjna i dostosowana do potrzeb mieszkańców.
Inwestycja między ulicami Monte Cassino, Szwedzką i Dębową w Krakowie stanowi wartościowy wzorzec wdrażania zielono-niebieskiej infrastruktury – od analizy funkcjonalnej, przez transparentny proces partycypacyjny, po szczegółową analizę realizacji i systemowe wyciąganie wniosków na przyszłość. Efekty przestrzenne i środowiskowe idą w parze z trwałym zaangażowaniem interesariuszy oraz transferem wypracowanych rozwiązań do kolejnych projektów miejskich.
Projekt Life Pact (LIFE20 CCA/BE/001710) jest finansowany z Programu Life Unii Europejskiej. Informacje i poglądy przedstawione tutaj są wyłącznie poglądami autorów konsorcjum Life Pact i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy Unii Europejskiej. Ani Unia Europejska, ani organ przyznający dofinansowanie nie mogą być pociągnięte do odpowiedzialności za te poglądy ani za jakiekolwiek wykorzystanie zawartych tu informacji.